Nieznaczny wzrost inflacji w maju
Zgodnie z finalnymi danymi inflacja CPI w Polsce zwiększyła się w maju do 2,5% r/r wobec 2,4% w kwietniu, kształtując się zgodnie ze wstępnym szacunkiem GUS. Tym samym inflacja zrównała się celem inflacyjnym Rady Polityki Pieniężnej. Główną przyczyną wzrostu inflacji była wyższa dynamika cen w kategorii „paliwa” (3,6% r/r wobec -1,2% w kwietniu). W niewielkim stopniu do zwiększenia inflacji przyczynił się również wzrost dynamiki cen w kategorii „nośniki energii” (do -1,9% wobec -2,2%). W kierunku zmniejszenia inflacji oddziaływał natomiast spadek dynamiki cen w grupie „żywność i napoje bezalkoholowe” (1,6% wobec 1,9%) oraz obniżenie inflacji bazowej do szacowanego przez nas poziomu 3,8% wobec 4,1% w kwietniu.
Umocnienie kursu złotego ogranicza wzrost cen
Spadek inflacji bazowej miał szeroki zakres i został odnotowany w większości jej głównych kategorii, przy czym najsilniej tempo wzrostu cen obniżyło się w sekcjach: „inne wydatki na towary i usługi” (na skutek silnego spadku dynamiki cen artykułów do higieny osobistej i kosmetyków oraz ubezpieczeń), „zdrowie” (do czego przyczynił się znaczący spadek dynamiki cen wyrobów farmaceutycznych), „rekreacja i kultura” (efekt wyraźnego obniżenia dynamiki cen zagranicznej turystyki zorganizowanej) oraz „wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego” (przede wszystkim ze względu na niższą dynamikę cen środków czyszczących i konserwujących). Naszym zdaniem zmiany te wskazują, że czynnikiem oddziałującym w kierunku obniżenia inflacji bazowej jest odnotowane w poprzednich miesiącach znaczące umocnienie kursu złotego. Mimo tego szacowana przez nas miesięczna dynamika cen bazowych w maju (0,1%) ukształtowała się nieznacznie powyżej wzorca sezonowego, co wskazuje na utrzymującą się podwyższoną presję inflacyjną w polskiej gospodarce. Presja ta jest obserwowana szczególnie w obszarze usług, gdzie inflacja nie zmieniła się w porównaniu z kwietniem i wyniosła 6,2% r/r wobec 1,2% w przypadku towarów.
Ograniczone przełożenie wyższego VAT na ceny żywności
W strukturze inflacji na szczególną uwagę zasługuje wspomniany wyżej spadek rocznej dynamiki cen żywności i napojów bezalkoholowych. Głównymi czynnikami oddziałującymi w kierunku obniżenia tempa wzrostu cen w tej kategorii było silne spowolnienie wzrostu cen wędlin i mięsa wieprzowego (efekt spadku cen skupu trzody chlewnej – por. AGROmapa z 10.06.2024) oraz „napojów bezalkoholowych gdzie indziej niesklasyfikowanych” (obejmujących m. in. napoje gazowane i energetyczne). W naszej ocenie odnotowane w maju obniżenie dynamiki cen żywności i napojów bezalkoholowych sugeruje ograniczoną transmisję przywrócenia 5% stawki VAT na detaliczne ceny żywności, która była mniejsza niż oczekiwaliśmy i skoncentrowana w kwietniu. Do osłabienia tej transmisji przyczyniła się nasilona konkurencja cenowa pomiędzy głównymi sieciami detalicznymi.
Cisza przed inflacyjną burzą
Prognozujemy, że kolejne miesiące przyniosą stopniowy wzrost inflacji związany w głównej mierze z wygaszaniem działań osłonowych w obszarze cen nośników energii i zwiększeniem dynamiki cen żywności. Oczekujemy, że po odmrożeniu cen energii (efekt przyjętej ustawy o bonie energetycznym), ceny prądu wzrosną w lipcu br. o niemal 30% m/m, a ceny innych nośników energii nie ulegną dużym zmianom (por. MAKROmapa z 17.06.2024). Ponadto, kwietniowe przymrozki oraz występujące w maju gradobicia istotnie pogorszyły perspektywy tegorocznych zbiorów owoców i warzyw, co będzie oddziaływać w kierunku wzrostu ich cen. W konsekwencji w II poł. br. inflacja znajdzie się ponownie powyżej górnej granicy odchyleń od celu inflacyjnego NBP (3,5% r/r), osiągając lokalne maksimum na poziomie 5,0% w październiku. Znaczący spadek inflacji, wspierany przez efekty wysokiej bazy, nastąpi dopiero w II poł. 2025 r.
W naszej ocenie dzisiejsze dane o majowej inflacji są neutralne dla kursu złotego i rentowności obligacji.