Silne spowolnienie wzrostu zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach

Styczniowa produkcja wyraźnie poniżej oczekiwań

Zgodnie z danymi GUS dynamika produkcji sprzedanej przemysłu w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej 9 osób zwiększyła się w styczniu do 2,6% r/r wobec wzrostu o 1,0% w grudniu, kształtując się poniżej konsensusu rynkowego (4,3%) i naszej prognozy (5,5%). W kierunku zwiększenia dynamiki produkcji przemysłowej pomiędzy grudniem a styczniem oddziaływał efekt statystyczny w postaci korzystnej różnicy w liczbie dni roboczych (w grudniu 2022 r. liczba ta była o jeden dzień mniejsza niż rok wcześniej, podczas gdy w styczniu br. była ona o dwa większa niż w styczniu 2022 r.). Po oczyszczeniu z wpływu czynników sezonowych produkcja przemysłowa zmniejszyła się w styczniu o 1,3% m/m.

W styczniu odnotowano zwiększenie rocznej dynamiki produkcji we wszystkich trzech grupach firm: w branżach eksportowych, w których produkcja wzrosła w styczniu o 9,5% r/r wobec 8,0% w grudniu, a także firmach powiązanych z budownictwem (3,0% wobec 2,2%) oraz branżach pozostałych (-1,0% wobec -2,8%). Podobnie jak w poprzednich miesiącach, dominujący wkład do wzrostu produkcji przemysłowej ogółem miały branże eksportowe, w których silnym wsparciem dla aktywności była redukcja zaległości produkcyjnych przy jednoczesnym osłabieniu barier podażowych (mniej dotkliwego braku surowców i komponentów). Nadal mamy zatem do czynienia z utrzymującą się wysoką odpornością branż eksportowych na dekoniunkturę u głównych partnerów handlowych Polski i relatywnie dużym wpływem wyhamowania popytu wewnętrznego (w szczególności konsumpcji) na branże relatywnie silnie powiązane z rynkiem krajowym. Oczekujemy, że taka sytuacja utrzyma się w najbliższych miesiącach, a wyraźnego przyspieszenia dynamiki w branżach nieeksportowych oczekujemy dopiero w II poł. br., gdy realna dynamika płac osiągnie dodatni poziom, a inwestycje publiczne współfinansowane ze środków unijnych wyraźnie przyspieszą (por. MAKROmapa z 13.02.2023).

Podwyżka płacy minimalnej podbiła dynamikę płac

Zgodnie z opublikowanymi dziś danymi GUS, nominalna dynamika wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 9 osób zwiększyła się w styczniu do 13,5% r/r wobec 10,3% w grudniu, kształtując się powyżej konsensusu rynkowego (12,6%) i naszej prognozy (12,5%). W ujęciu realnym, po skorygowaniu o zmiany cen, wynagrodzenia w firmach zmniejszyły się w styczniu o 3,1% r/r wobec spadku o 5,4% w grudniu. Głównymi czynnikami oddziałującymi w kierunku przyspieszenia wzrostu nominalnych wynagrodzeń w ujęciu rocznym były efekt niskiej bazy sprzed roku, wspomniany wyżej efekt statystyczny związany z liczbą dni roboczych oraz wzrost płacy minimalnej w styczniu br. do 3490 zł wobec 3010 zł w ub.r., który według naszych szacunków przyczynił się do zwiększenia rocznej dynamiki płac ogółem pomiędzy grudniem a styczniem o ok. 1,1 pkt. proc.

Dane o strukturze wzrostu płac w styczniu wskazują, że za zwiększenie tempa wzrostu wynagrodzeń ogółem odpowiadała przede wszystkim wyższa dynamika w przetwórstwie przemysłowym (12,2% r/r w styczniu wobec 8,5% w grudniu), a także w działach „handel; naprawa pojazdów samochodowych” (11,9% wobec 6,7%) i „wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę” (13,5% wobec 8,4%). Dzisiejsze dane są spójne z naszą oceną, zgodnie z którą po przejściowym wzroście nominalnej dynamiki płac w I kw. br. w kolejnych kwartałach powróci ona do trendu spadkowego, który będzie również obserwowany w przypadku przeciętnego wynagrodzenia w całej gospodarce. Głównymi czynnikami oddziałującym w kierunku spowolnienia wzrostu płac w kolejnych kwartałach będą pogłębiające się spowolnienie gospodarcze oraz oczekiwany przez nas silny spadek inflacji i związany z nim spadek presji płacowej w przedsiębiorstwach (por. MAKROmapa z 6.02.2023).

Silne spowolnienie wzrostu zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach

Dynamika zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw zmniejszyła się do 1,1% r/r w styczniu z 2,2% w grudniu, kształtując się poniżej konsensusu rynkowego (1,7%) i naszej prognozy (1,8%). W porównaniu z grudniem ub.r. zatrudnienie zwiększyło się w styczniu o 25,4 tys. Silny wzrost liczby etatów był spowodowany coroczną rewizją danych o zatrudnieniu w mikroprzedsiębiorstwach (zatrudniających do 9 osób). Firmy, w których zatrudnienie w ubiegłym roku wzrosło powyżej 9 osób zostały w styczniu "dopisane” do klasy jednostek zatrudniających co najmniej 10 osób i włączone tym samym do populacji badanej przez GUS. W konsekwencji, porównywanie rocznej dynamiki zatrudnienia w styczniu br. i grudniu ub. r. i, w konsekwencji również dynamiki funduszu płac (istotnej dla wnioskowania o tendencjach w wydatkach konsumpcyjnych gospodarstw domowych), nie jest uzasadnione. Pełniejsza ocena tendencji w zakresie zatrudnienia będzie możliwa po publikacji danych za luty br. Warto jednak odnotować, że w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłych lat wzrost zatrudnienia w ujęciu m/m był w styczniu br. najniższy od stycznia 2015 r. z wyłączeniem stycznia 2021 r. (w którym odnotowano silny negatywny wpływ pandemii na zatrudnienie w przedsiębiorstwach). Naszym zdaniem wskazuje to, że znaczące wyhamowanie aktywności gospodarczej będące następstwem silnego wzrostu cen surowców energetycznych, pogorszenia ocen koniunktury konsumenckiej i klimatu inwestycyjnego (w IV kw. ub.r. odsezonowany PKB był niższy niż w I kw. o 3,7%) przyczyniło się do silnego spowolnienia wzrostu zatrudnienia w mikroprzedsiębiorstwach w II poł. 2022 r.

W I kw. PKB spadnie w ujęciu rocznym

Dzisiejsze dane o produkcji przemysłowej i rynku pracy sygnalizują lekkie ryzyko w dół dla naszej prognozy spadku PKB w I kw. (o 0,8% r/r wobec wzrostu o 2,0% w IV kw. ub.r.). Wskazują one również na wzrost prawdopodobieństwa kontynuacji spadku odsezonowanego PKB w I kw. w ujęciu kw/kw. Pełniejsza ocena tego prawdopodobieństwa będzie możliwa po jutrzejszej publikacji danych o produkcji budowlano-montażowej i sprzedaży detalicznej w styczniu oraz koniunkturze u głównych partnerów handlowych Polski (PMI).

Mimo gorszych od oczekiwań danych o styczniowej produkcji przemysłowej podtrzymujemy nasz scenariusz „miękkiego lądowania” polskiej gospodarki. Zgodnie z tym scenariuszem dynamika polskiego PKB w 2023 r. wyraźnie się obniży, jednak pozostanie ona dodatnia (1,2% r/r wobec 4,9% w 2022 r.), a obniżonej dynamice PKB nie będzie towarzyszyć znaczący wzrost bezrobocia.

Dzisiejsze dane są naszym zdaniem lekko negatywne dla kursu złotego i rentowności polskich obligacji.