Realne wynagrodzenia rosną najszybciej od lutego 2022 r.

Pogłębienie spadku produkcji przemysłowej ze względu na efekty kalendarzowe

Zgodnie z danymi GUS produkcja sprzedana przemysłu w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej 9 osób zmniejszyła się we wrześniu o 3,1% r/r wobec spadku o 1,9% r/r w sierpniu, kształtując się powyżej konsensusu rynkowego (-3,2%) i poniżej naszej prognozy (-3,0%). Istotnym czynnikiem oddziałującym w kierunku obniżenia dynamiki produkcji przemysłowej pomiędzy sierpniem a wrześniem był efekt statystyczny w postaci niekorzystnej różnicy w liczbie dni roboczych (w sierpniu br. była ona taka sama jak w 2022 r., podczas gdy we wrześniu 2023 r. liczba ta była o 1 dzień niższa niż przed rokiem). Po oczyszczeniu z wpływu czynników sezonowych produkcja przemysłowa zwiększyła się we wrześniu o 0,9% m/m, co jest jej drugim miesiącem wzrostu z rzędu.

Pierwszy spadek produkcji w branżach eksportowych od października 2021 r.

Podobnie jak w sierpniu, głównym czynnikiem oddziałującym w kierunku pogłębienia spadku produkcji przemysłowej w ujęciu rok do roku we wrześniu było obniżenie dynamiki w branżach, w których dominująca część sprzedaży skierowana jest na eksport (-4,2% r/r we wrześniu wobec 1,4% w sierpniu). Tym samym osiągnęła ona ujemną wartość po raz pierwszy od października 2021 r. Za zmniejszenie aktywności w branżach eksportowych odpowiadały przede wszystkim takie kategorie jak „pojazdy samochodowe, przyczepy i naczepy” (1,0% r/r we wrześniu wobec 14,0% w sierpniu), „urządzenia elektryczne” (-15,0% wobec -7,3%), „maszyny i urządzenia” (-1,1% wobec 9,9%) oraz „pozostały sprzęt transportowy” (-1,9% wobec 15,2%). Głównym źródłem obserwowanego w ostatnich miesiącach spadku produkcji w branżach eksportowych jest utrzymująca się obniżona aktywność w przetwórstwie w strefie euro, w tym w Niemczech (por. MAKROmapa z 25.09.2023) i zgłaszane z tego powodu niższe zapotrzebowanie na dobra pośrednie wytwarzane w Polsce. Uwzględniając nasze prognozy wzrostu gospodarczego w strefie euro i w Niemczech ożywienia produkcji w branżach eksportowych oczekujemy dopiero w I kw. 2024 r.

W kierunku obniżenia produkcji przemysłowej oddziaływało również wyższe tempo spadku produkcji w branżach związanych z budownictwem (-4,5% r/r wobec -3,4%). Uważamy jednak, że w kolejnych miesiącach aktywność w tych działach wzrośnie ze względu na kończenie inwestycji publicznych współfinansowanych ze środków unijnych, a także stopniowe ożywienie w budownictwie mieszkaniowym, wspierane przez program Bezpieczny Kredyt 2% oddziałujący w kierunku zwiększenia dostępności kredytu mieszkaniowego (por. MAKROpuls z 21.09.2023).

Czynnikiem stabilizującym aktywność w przemyśle był natomiast wolniejszy spadek produkcji w pozostałych branżach (-2,2% wobec -3,3%). Tym samym materializuje się nasz scenariusz, w którym obniżenie inflacji, oddziałujące w kierunku zwiększenia realnej dynamiki płac i konsumpcji oddziałuje w kierunku zwiększenia aktywności w branżach przemysłu, w których produkcja ukierunkowana jest głównie na rynek krajowy.

Dalszy wzrost realnych wynagrodzeń wspierany przez spadek inflacji

Zgodnie z opublikowanymi dziś danymi GUS, nominalna dynamika wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 9 osób zmniejszyła się we wrześniu do 10,3% r/r wobec 11,9% w sierpniu, kształtując się poniżej konsensusu rynkowego (10,9%) i naszej prognozy (10,8%). W ujęciu realnym, po skorygowaniu o zmiany cen, wynagrodzenia w firmach zwiększyły się we wrześniu o 2,0% r/r wobec wzrostu 1,7% w sierpniu. Tym samym był to ich najsilniejszy realny wzrost od lutego 2022 r.

Głównym czynnikiem oddziałującym w kierunku obniżenia rocznej nominalnej dynamiki wynagrodzeń pomiędzy sierpniem a wrześniem były efekty wysokiej bazy sprzed roku (por. MAKROpuls z 20.10.2022). Oczekujemy, że w kolejnych kwartałach nominalna roczna dynamika płac będzie kształtować się w łagodnym trendzie spadkowym, który będzie również obserwowany w przypadku przeciętnego wynagrodzenia w całej gospodarce. Głównym czynnikiem oddziałującym w kierunku obniżenia nominalnego tempa wzrostu płac w kolejnych kwartałach będzie oczekiwany przez nas silny spadek inflacji i związane z nim zmniejszenie presji płacowej w przedsiębiorstwach.

Zaskakujący wzrost zatrudnienia w przetwórstwie

Dynamika zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw nie zmieniła się we wrześniu w porównaniu do sierpnia i wyniosła 0,0%, a tym samym ukształtowała się ona zgodnie z konsensusem rynkowym równym naszej prognozie. W porównaniu z sierpniem zatrudnienie obniżyło się we wrześniu o 6,0 tys. osób, co wynikało przede wszystkim z relatywnie silnego spadku zatrudnienia w handlu (-4,3 tys. osób m/m). Pewnym zaskoczeniem, szczególnie w świetle wyników badań koniunktury, jest wyraźny wzrost zatrudnienia w przetwórstwie (+2,3 tys. osób). Warto zauważyć, że składowa indeksu PMI dla zatrudnienia w polskim przetwórstwie osiągnęła we wrześniu najniższą wartość od października 2022 r. (por. MAKROmapa z 02.10.2023). Z tego powodu uważamy, że odnotowany we wrześniu wzrost zatrudnienia w tym sektorze najprawdopodobniej nie świadczy o odwróceniu trendu spadkowego i wyhamowaniu obserwowanych w nim w ostatnich kwartałach procesów restrukturyzacyjnych.

Wzrost dynamiki realnych płac i stabilizacja zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw znalazł odzwierciedlenie w zwiększeniu realnej dynamiki funduszu płac w przedsiębiorstwach (iloczynu zatrudnienia i przeciętnego wynagrodzenia skorygowanego o zmiany cen) do 2,0% r/r we wrześniu wobec 1,7% w sierpniu. W efekcie średnia realna dynamika funduszu płac w III kw. wyniosła 1,1% r/r wobec -0,5% w II kw., co stanowi wsparcie dla naszej prognozy dynamiki konsumpcji (+0,2% r/r w III kw. wobec -2,7% w II kw.). Dodatkowym czynnikiem wspierającym wzrost spożycia prywatnego w III kw. będzie ustąpienie efektów wysokiej bazy sprzed roku związanych z wybuchem wojny w Ukrainie (por. MAKROpuls z 16.08.2023). Bardziej precyzyjna ocena tendencji w zakresie kształtowania się spożycia prywatnego będzie możliwa po zapoznaniu się z wrześniowymi danymi o sprzedaży detalicznej, które zostaną opublikowane jutro.

Podtrzymujemy nasz scenariusz „miękkiego lądowania”

Dzisiejsze dane wspierają nasz scenariusz „miękkiego lądowania” polskiej gospodarki, zgodnie z którym dynamika PKB w Polsce w 2023 r. wyraźnie się obniży, jednak pozostanie ona dodatnia (średniorocznie 0,5% r/r), a silnemu spowolnieniu wzrostu gospodarczego nie będzie towarzyszyć znaczący wzrost bezrobocia.

Wrześniowe dane o produkcji przemysłowej i rynku pracy są naszym zdaniem neutralne dla kursu złotego i rentowności polskich obligacji.