W III kw. pogłębienie spadku inwestycji zniwelowało pozytywny wpływ konsumpcji

Dynamika PKB w III kw. zgodna ze wstępnym szacunkiem

Zgodnie z dzisiejszą publikacją GUS, tempo wzrostu PKB w III kw. wyniosło 2,5% r/r wobec 3,1% w II kw., a tym samym ukształtowało się ono zgodnie z opublikowanym wcześniej wstępnym szacunkiem (2,5%). Oczyszczony z wpływu czynników sezonowych PKB wzrósł w III kw. o 0,2% kw/kw wobec wzrostu o 0,8% w II kw. Z kolei roczna odsezonowana dynamika PKB w III kw. wyniosła 2,2% wobec 3,1% w II kw. GUS opublikował również zrewidowane dynamiki PKB w poszczególnych kwartałach 2015 r. i I poł. 2016 r., będące wynikiem dokonanej w październiku rewizji rocznych statystyk rachunków narodowych. Ich wpływ na strukturę PKB w 2016 r. nie był jednak znaczący.

Pogłębienie spadku inwestycji zniwelowało pozytywny wpływ konsumpcji

W strukturze wzrostu PKB w III kw. na szczególną uwagę zasługuje pogłębienie spadku inwestycji, które w III kw. obniżyły się o 7,7% r/r wobec spadku o 5,0% w II kw. Naszym zdaniem głównym czynnikiem, który przyczynił się do obniżenia dynamiki inwestycji, było nasilenie spadku nakładów inwestycyjnych w średnich i dużych firmach. Zgodnie z danymi GUS w III kw. inwestycje firm zatrudniających co najmniej 50 osób spadły w ujęciu nominalnym o 10,5% r/r wobec spadku o 3,4% w II kw., do czego naszym zdaniem w głównej mierze przyczyniło się obniżenie aktywności inwestycyjnej w firmach kontrolowanych przez skarb państwa (por. MAKROmapa z 28.11.2016 i 31.10.2016). Dynamika inwestycji publicznych w III kw. pozostała silnie ujemna (w II kw. spadły one nominalnie o 11,0% r/r wobec wzrostu o 0,8% w I kw.), jednak dane o inwestycjach samorządów (wyraźne zmniejszenie tempa spadku inwestycji w III kw.) wskazują, że tempo spadku inwestycji publicznych w III kw. najprawdopodobniej zmniejszyło się. Pogłębienie spadku inwestycji ogółem przyczyniło się do obniżenia rocznej dynamiki PKB w III kw. o 0,5 pkt. proc.

Zgodnie z naszymi oczekiwaniami dane o PKB w III kw. potwierdziły znaczący wpływ wypłat środków w ramach programu Rodzina 500+ na konsumpcję. Wzrost spożycia prywatnego przyspieszył do 3,9% r/r w III kw. z 3,3% w II kw., przyczyniając się do zwiększenia dynamiki PKB o 0,4 pkt. proc. Po wyeliminowaniu wpływu czynników sezonowych konsumpcja prywatna wzrosła w III kw. o 1,4% kw/kw, co oznacza najwyższą dynamikę od II kw. 2008 r. Dane o konsumpcji w III kw. wraz z odnotowanym w tym okresie lekkim obniżeniem dynamiki realnego funduszu płac (iloczynu zatrudnienia i przeciętnej płacy) w gospodarce wskazują, że w III kw. obserwowana od 2014 r. tendencja do wzrostu stopy oszczędności gospodarstw domowych została zahamowana.

Eksport netto głównym czynnikiem spowolnienia

Zgodnie z naszymi oczekiwaniami głównym czynnikiem oddziałującym w kierunku spowolnienia wzrostu PKB w III kw. był spadek wkładu eksportu netto do dynamiki PKB z 1,0 pkt. proc. do -0,3 pkt. proc. Był on efektem wyraźnie silniejszego spadku dynamiki eksportu (z 11,4% r/r w II kw. do 6,8%) niż dynamiki importu (z 10,0% do 7,8%). Naszym zdaniem do spowolnienia polskiego eksportu w III kw. przyczyniła się głównie obserwowana w ostatnich kwartałach zmiana struktury wzrostu gospodarczego w strefie euro (silny spadek wkładu eksportu do wzrostu), oddziałująca w kierunku zmniejszenia popytu na wytwarzane w Polsce towary stanowiące wsad do produkcji dóbr finalnych. Silnym wsparciem dla dynamiki PKB w III kw. był natomiast dodatni wkład przyrostu zapasów (1,1 pkt. proc.), który odnotowano piąty raz z rzędu.

Jak długo potrwa spowolnienie?

Dzisiejsze dane o PKB w III kw. stanowią znaczące ryzyko w dół dla naszej prognozy wzrostu gospodarczego w całym 2016 r. (2,9%). Dane o PKB, w połączeniu z dotychczas opublikowanymi danymi za IV kw. sygnalizują, że w IV kw. dynamika PKB wyniesie ok. 2,0% r/r, a w I poł. 2017 r. dynamika PKB utrzyma się na poziomie znacząco poniżej 3%. W II połowie 2017 r. oczekujemy silnego przyspieszenia wzrostu PKB wspieranego przez ożywienie w inwestycjach publicznych i nakładach inwestycyjnych przedsiębiorstw. Aktualizację naszych prognoz na lata 2016-2017 przedstawimy 12 grudnia. Dzisiejsze dane o PKB są neutralne dla złotego i rentowności obligacji.